|
Özellileri :
* Çimento esaslı sıva ve harçlara göre
yüzeyde daha erken mukavemet
oluşturur. Doğal hidrolik kireç
esaslı yapısıyla binanın tarihi
dokusuna zarar vermez. Hassas ve
zayıf yüzeylere uyumludur. Uygulama
alanına göre tasarım yapılabilir.
* Yapının nefes almasını sağlar.
Tarihi Horasan Harcı ve Sıvaları
Kireç harçları hidrolik ve hidrolik
olmayanlar
olarak iki grupta tanımlanmaktadır.
Hidrolik olmayanlar, kireç ile
etkisiz agregaların karışımıyla elde
edilmektedir. Bu harçlar; kirecin,
havanın karbondioksiti ile kalsiyum
karbonata dönüşmesi sonucu
sertleşmektedir.Hidrolik harçlar ise
hidrolik kireç kullanılarak veya saf kireç ile
puzolanların karıştırılmasıyla
elde edilmektedir.
*
Hidrolik kireç kullanılarak elde
edilen harçlar,
kirecin kalsiyum karbonata dönüşmesi
ve içinde bulundurduğu kalsiyum
alüminat silikatların su ile
kalsiyum silikat hidrat ve kalsiyum
alüminat
hidratları
oluşturması
sonucu
sertleşmektedirler . Puzolan kullanılarak
elde edilen hidrolik harçlarda ise
kireç,
puzolanlar ile reaksiyona girerek
kalsiyum
silikat hidrat, kalsiyum alüminat
hidrat,vb. ürünleri oluşturur .
* Hidrolik
harçların mukavemetleri, oluşan bu
ürünlerden dolayı hidrolik
olmayanlardan daha büyüktür. Kirecin
puzolanlarla olan reaksiyonu için
ortamda suyun bulunması
gerekmektedir. Bu nedenle, hidrolik
harçlar su altında da mukavemet
kazanabilmektedir. Yüzey alanı büyük
puzolan
kullanımı, ortam
sıcaklığının yüksek olması ,karışıma
alçı eklenmesi, bu harçların
sertleşme sürecini hızlandırarak
daha büyük basma
dayanımlarına
sahip olmalarını sağlamaktadır.
Tuğla,
kiremit ve benzeri malzemeler,
kireçile karıştırılarak birçok
tarihi yapının harç ve sıva
malzemesinin hazırlanmasında
kullanılmıştır.
* Bu harç ve sıvalar hidrolik olup
ülkemizde, horasan harcı ve sıvaları
olarak bilinmektedir.
Bu harçlar Roma döneminde “Cocciopesto” , Hindistan’da “Surkhi”
Arap ülkelerinde
“Homra”
olarak adlandırılmıştır.
Hidrolik özelliklerinden dolayı bu
harç ve
sıvalar Bizans, Roma, Selçuklu ve
Osmanlı
dönemi sarnıç, su kuyusu, su
kemerleri ve hamam
yapılarında kullanılmıştır. |